Brr, het wordt weer kouder, de zon komt later op en we gaan weer richting herfst.
Ik loop de badkamer in en zie plots een flinke spin in mijn bad zitten. Oh ja, dat hoort ook bij deze tijd van het jaar. Direct denk ik aan de periode van de spinnenfobieën. Deze fobie wordt ook wel arachnofobie genoemd. Deze druppelen elk jaar na de zomer weer binnen op zoek naar hulp. Soms zelfs hele setjes familieleden. Hoe fijn is het om te zien als ze dan na een beperkt aantal sessies grote sprongen hebben gemaakt en hun angst hebben overwonnen. En ik direct ook weer klaar ben voor dat spinnenseizoen. Tja, soms moet je tegelijkertijd even jezelf een beetje coachen..
Wat is een spinnenfobie?
Iedereen kan wel eens bang zijn bij het zien van een (grote) spin. We spreken van een spinnenfobie als jouw angst voor spinnen echt buitenproportioneel is. Dit betekent dat je er heel regelmatig last van hebt. Je anticipeert dan al op het feit dat er ergens een spin aanwezig zou kunnen zijn. Je vermijdt bepaalde plekken, zoals bijvoorbeeld de kelder. En je hebt een overdreven angstreactie bij het zien van een spin. Kortom, deze angst kan jouw dagdagelijkse leven behoorlijk hinderen.
Deze fobie zien we trouwens vooral ontstaan bij mensen tussen de 20 en 60 jaar oud en zelfs vijf keer meer bij vrouwen dan bij mannen.
Misschien ervaar je deze angst al zo lang als je je kunt herinneren of ben je recent zo geschrokken van een spin dat je sinds kort een buitenproportionele angst hiervoor hebt opgebouwd. Welke het ook is, je kunt deze angst echt succesvol aanpakken.
Wat zijn de symptomen van een spinnenfobie?
De symptomen van een spinnenfobie komen sterk overeen met die van een paniekaanval. Dit is natuurlijk heel logisch, want als je een spinnenfobie hebt, raak je in paniek bij het zien van een spin of iets dat jij hiermee in verband brengt.
Je kunt dan een of meerdere van de volgende klachten ervaren:
- Je hart gaat sneller kloppen
- Het zweet breekt je uit
- Je begint te trillen of te beven
- Je voelt je heel benauwd en hebt misschien het gevoel dat je geen lucht meer krijgt
- Je hebt last van een drukkend gevoel of steken op de borst
- Je hebt last van warme of juist koude rillingen
- Je voelt je misselijk
- Je krijgt een verdoofd gevoel
- Je ervaart jouw omgeving als onwerkelijk of anders
- Je bent bang om gek te worden of de controle te verliezen
- Je wilt zo snel mogelijk vluchten
Daarnaast zien we dat iemand die lijdt aan deze angst tevens zijn gedrag erg aanpast om zodoende maar geen spin of iets dergelijks tegen te komen. Men zal dan vermijden om bijvoorbeeld naar de kelder te gaan en liefst komen ze ook niet in het houten schuurtje in de tuin. Voortdurend wordt er geanticipeerd op een mogelijk aanwezig risico om een spin tegen te komen.
Wat is de oorzaak van een spinnenfobie?
Er zijn bepaalde aanleidingen, triggers noemen we deze ook wel, die een rol kunnen spelen in het hebben van een spinnenfobie.
Tegenwoordig kom je in ons lang geen gevaarlijke spinnen tegen. Maar dit is ooit wel anders geweest. Vroeger, in de tijd dat onze voorouders leefden, bestonden er wel gevaarlijke spinnen die je zeker moest vermijden. Het was dan dus absoluut belangrijk om hier alert op te zijn, anders zou het jouw leven in gevaar kunnen brengen. In de evolutie van de mens is deze instinctieve angst waarschijnlijk doorgegeven in het DNA.
Bovendien zien we dat tegenwoordig spinnen ook een belangrijke rol spelen in enge films en boeken. Verhalen die we anderen horen vertellen over spinnen hebben vaak te maken met schrikken en angst. Bij halloween is het heel gebruikelijk om een engere sfeer te creeren met behulp van nepspinnen en spinnewebben. Dit zijn dus ook allemaal mogelijke triggers voor het ontwikkelen van een spinnenfobie.
We zien deze triggers echter niet als oorzaak. Als dit wel zo was dat valt er nog weinig aan te doen. We kunnen namelijk geen situaties veranderen die in het verleden zijn gebeurd. En we mogen ons afvragen; waarom reageert de een vrij gelaten op het zien van een spin en wordt een ander hysterisch en ervaart paniekaanvallen?
Dan komen we bij de echte oorzaak van deze angst. In dezelfde situatie hebben we namelijk allemaal onze eigen, unieke gedachten. Het zijn deze gedachten die wel of niet leiden tot het ontwikkelen van een angstprobleem. De oorzaak van een spinnenfobie, net als van alle angststoornissen, is dus terug te vinden in de manier waarop we denken. En daar hebben we gelukkig wel invloed op en kunnen we dus veranderen!
Spinnenfobie overwinnen
Een spinnenfobie kun je goed aanpakken. Dit lijkt natuurlijk heel eng om te doen. Je hebt misschien al allerlei doemgedachten over hoe zo’n behandeling er dan uit gaat zien.
Besef echter dat het aanpakken van een angst nooit veel meer spanning kan geven dan een angst zelf al doet. Bovendien wordt er in een behandeling altijd jouw tempo gevolgd en ga je nooit iets moeten doen waar je niet zelf achter staat.
Hoe ziet een behandeling er uit?
Om een spinnenangst aan te pakken is het van belang om wat meer uitleg te krijgen over het angstmechanisme. Wat gebeurt er eigenlijk precies als je angstig bent en waardoor wordt dit mechanisme getriggerd?
Vervolgens hebben we een aantal methoden die we inzetten om deze angst te overwinnen.
We beginnen met het reprogrammeren van je gedachten. Aan de hand van cognitief therapeutische tools ga je onderzoeken welke gedachten de angst teweegbrengen en in stand houden. Deze gedachten ga je vervolgens beoordelen. Je bedenkt alternatieve gedachten, die eigenlijk veel realistischer en prettiger zijn en gaat hiermee oefenen.
Dan volgt een meer gedragsmatige aanpak. We zullen gaan oefenen aan de hand van ‘exposure’. Dit betekent letterlijk: oefenen in de praktijk. Je hoeft hierbij niet direct aan een echte spin te denken. Er zijn genoeg dingen die je kunt oefenen voordat je überhaupt een echte spin te zien krijgt. Denk aan plaatjes, video’s, VR-technieken, nepspinnen en dergelijke. Dit oefenen wordt altijd stapsgewijs aangepakt en jij houdt deze regie! Er kan altijd wel sprake zijn van wat spanning, maar je zult geen paniekaanvallen krijgen hoor.
Een behandeling voor spinnenangst wordt in de regel altijd positief afgesloten. Indien je gemotiveerd dit probleem wilt aanpakken, gaat jou dit dus ook zeker lukken!
Kun je hulp gebruiken bij het aanpakken van jouw spinnenfobie? Neem dan contact met ons op. We helpen je graag!