Het is een hectische periode. We zitten middenin de corona-crisis. Voor velen geldt dat ze de dagdagelijkse routine hebben moeten loslaten. Plotseling zijn we juf of meester geworden, we moeten namelijk onze kinderen wel aan het schoolwerk houden. We zitten zowat ‘opgesloten’ in huis. Worden beboet als we met teveel man samen zijn. En we kunnen nergens meer heen want alles is dicht. De (binnen)speeltuin en kinderboerderij, het lekkere eetcafé in de buurt, zelfs het normaal zo levendige centrum van Maastricht lijkt nu uitgestorven. Gek…. Bizar…

Oké, eerlijk is eerlijk. Ik zie ook de voordelen ervan. Zo krijg ik professioneel eindelijk de kans om dingen op te pakken die maar bleven liggen.

Ik ben maar eens aan de slag geweest met het in orde maken van mijn administratie van 2019 en werk verder aan het online platform voor mensen met een angstprobleem. En wat ben ik blij met het online programma STOP JOUW ANGST! dat ik vorig jaar heb ontwikkeld. Nu een hele welkome manier om toch aan je probleem verder te kunnen werken.

Ook de tijd die ik nu veel bewuster met mijn kinderen doorbreng vind ik heerlijk. Ik help mijn zoontje van 4 met zijn taakjes van school en sta soms versteld van wat hij al kan. En mijn jongste van ruim anderhalf die ons de hele tijd aan het lachen maakt. Heerlijk!

Het coronavirus (COVID-19 is eigenlijk de officiële naam natuurlijk), kent veel gevolgen.

Op de eerste plaats de medische gevolgen die al zo zichtbaar zijn. Ic’s raken overspoeld met zieken, de gezondheidszorg heeft het immens zwaar ermee en er is weinig wat men tegen het virus kan doen. Het lijkt vooral een kwestie van uitzieken als je het te pakken hebt.

Ook de financieel/economische gevolgen zijn hier en daar al te zien. Bedrijven worstelen om levensvatbaarheid te behouden, banen staan op het spel en contracten worden niet verlengd.

Maar laten we vooral eens stilstaan bij de psychische gevolgen

De meeste mensen hebben behoefte aan structuur en zekerheid. Iets wat momenteel soms ver te zoeken is. Onze dagdagelijkse routine is verstoord; onze bezigheden zijn veranderd. Ons sociaal contact is beperkt.

We kampen met onzekerheid over hoe werkt de besmettelijkheid van het virus nu precies, kan ik het krijgen, heb ik het al gehad? Wat betekenen de klachten die ik heb? Maar ook; hoelang duren de maatregelen nog? Wat mag nu precies wel en niet meer? Kan onze vakantie nog wel doorgaan? Wanneer kunnen de kids weer naar school gaan en noem maar op…

Deze psychische gevolgen kun je vanuit verschillende perspectieven bekijken. Zo zien we op macro-niveau bijvoorbeeld dat men als samenleving ineens instinctief handelt als reactie op gevaar. Net zoals dieren dat doen, beginnen wij ook te hamsteren. We moeten er immers voor zorgen dat we kunnen overleven in deze crisistijd en dat idee activeert ons zogenoemde oerbrein. Dit oerbrein activeert op zijn beurt weer het vecht of vlucht mechanisme als reactie op het veronderstelde gevaar. We willen dus graag in actie komen.

Als we op micro-niveau gaan kijken, dan zien we de psychische gevolgen voor de individuele mens.

Hierbij valt het op dat je grofweg twee groepen kunt onderscheiden. De eerste groep omvat de mensen die redelijk rustig blijven onder de situatie. Ze lijken soms zelfs wat onverschillig en zullen hun gedrag ook niet enorm aanpassen; behalve daar waar de situatie erom vraagt. Ze zijn niet overmatig bang voor het virus en liggen hier dus zeker niet van wakker. Ze lopen wellicht tegen een aantal (praktische) problemen aan, maar passen zich aan en staan er niet te lang bij stil.

En dan heb je een groep mensen die behoorlijk angstig en gespannen zijn in deze crisistijd. Ze piekeren er veel over, bedenken doemscenario’s en maken zich voortdurend zorgen. Ze zijn steeds alert op risico’s en gevaren en hebben de neiging om deze te overschatten. Ze doen dus steeds beroep op dat ‘oerbrein’ van waaruit continue het angstmechanisme (vechten of vluchten) wordt geactiveerd.

Dit angstmechanisme zorgt ervoor dat ons hart sneller gaat kloppen, de bloedvaten uitzetten en het bloed ook sneller gaat circuleren met als gevolg dat de bloeddruk stijgt. We ervaren allerlei symptomen als hartkloppingen, duizeligheid, benauwdheid, warme of koude rillingen, beven en noem maar op.

Deze klachten kunnen op hun beurt dan ook weer extra onrust veroorzaken omdat je ze dan (onterecht) kan interpreteren als corona-klachten.

Als jij tot deze laatste groep behoort en dus in deze tijd extra onrust, spanning en angst ervaart, kun je het volgende doen:

Besef dat iedereen dit op zijn eigen manier beleeft en jouw gedachten dus zeker geen feiten zijn. Het is niet omdat je het denkt, dat het ook gaat gebeuren. Herken je bijvoorbeeld de neiging tot piekeren of doemdenken bij jezelf? Benoem dit dan ook en stel jezelf in staat om hier verandering in te brengen.

Leer hoe je deze verandering kunt bewerkstelligen. Dit doe je bijvoorbeeld door een denk-analyse toe te passen.

  1. Je gaat allereerst jouw negatieve en beangstigende gedachten noteren.
  2. Vervolgens ga je deze bekijken en beoordelen. Je toetst ze hierbij op waarheid. Zijn jouw gedachten reëel, met andere woorden; zijn ze feitelijk en denken anderen hier dus net zo over? Zijn ze prettig en constructief?
  3. Op het moment dat jouw gedachten hier allemaal niet aan voldoen is het zaak dat je jezelf gaat voorzien van alternatieve gedachten. Je gaat dus op zoek naar gedachten die wel realistisch, constructief en prettig zijn. Je maakt voor jezelf een soort ‘spiekbrief’ en gaat hier veelvuldig mee oefenen. Als je je deze gedachten eigen kunt maken, zal je zien dat je veel minder last van angst en spanning zult hebben.

De volgende tips kunnen je helpen bij het opstellen van zo een spiekbrief:

–> Vraag jezelf af of jouw gedachten realistisch zijn. Of ze prettig en constructief zijn.

–> Vraag je tevens eens af of er nog andere denkbare scenario’s kunnen zijn.

–> Stel geen vragen, maar vertel jezelf hoe je wilt denken.

–> Sta vooral ook stil bij een mogelijk positieve uitkomst en besef dat je een keuze hebt in hoe je hierover wilt denken.

–> Geef jezelf vertrouwen, je kunt met heel veel situaties wel om gaan hoor!

Ik geef je een voorbeeld:

Toen deze crisis net begon dacht ik ongeveer het volgende: “help, wat is er aan de hand? Het lijkt wel een oorlogssituatie. Wat heeft dit voor gevolgen? Ik kan hieraan doodgaan. Mijn kinderen kunnen niet zonder moeder. Wat als het mijn ouders treft? Zouden ze het virus goed doorstaan? Wat met die en die..?

Wat als ik de komende maanden geen inkomen meer heb? Overleeft mijn bedrijf dit wel? Wat als we onze vaste lasten niet meer gaan kunnen betalen?”

Na hierbij stil te staan en het toepassen van een denk-analyse kwam ik tot het volgende:

“Het is een vervelende situatie, voor ons allemaal. Ik doe wat ik kan om de genomen maatregelen te volgen en iedereen mag voor zichzelf bekijken hoe hiermee om te gaan. Op basis van juiste informatie kan ik concluderen dat het er met name om gaat dat de gezondheidszorg niet overbelast mag raken. Men overleeft dit virus gewoon (tenzij je zeer op leeftijd bent of er misschien sprake is van een onderliggende aandoening). Met uitzonderingen of sensatie in de media ga ik mij niet bezig houden.

Mijn bedrijf overleeft dit, mogelijk met hulp van de gemeente of de overheid. We zijn met meerderen die financieel worden getroffen en ik vertrouw erop dat ik met deze situatie om kan gaan.

Dit komt goed!”

Zie je het verschil? Ik denk dat het voor zich spreekt dat ik mij veel prettiger voel bij deze laatste gedachtegang. Ik moet me hier af en toe misschien nog even op wijzen, maar als ik zo denk heeft dit direct een positief effect op hoe ik mij voel.

Ga dus zeker zelf aan de slag en zorg ervoor dat jouw gedachten je niet meer overmatig bang maken. Je hebt hier echt invloed op en jij kan dit ook!

Veel succes 🙂

Dominique
jouw Angstcoach

ps. Wil je meer hulp hierbij? Bekijk dan zeker mijn online programma STOP JOUW ANGST! en leer middels hele concrete en praktische inzichten, tools en technieken hoe ook jij jouw angst kunt aanpakken! Kijk op https://www.jouwangstcoach.com/onlineprogramma